İyi Huylu Kistler – Kistadenom

Yumurtalıklar, kadınların üreme sisteminin bir parçasıdır. Fallop tüpleriyle rahme bağlı olan bu organlar oldukça küçük boyutludur. Yumurtalıkların dış kısmında epitel hücrelerin oluşturduğu epitelyum dokusu vardır. Yumurtalığın yüzeyinde epitel hücrelere aynı zamanda kapsüler yüzey adı da verilir. Epitelyumun altında ise stroma dokusu bulunur. Günümüzde kadınları etkileyebilecek birçok yumurtalık kisti türü bulunur. Bunlar iyi huylu kistler – Kistadenom olabilir. Bu kistler genellikle kanserleşmez. Ancak çeşitli rahatsızlıklara ve belirtilere neden olabilmektedir. Bu gibi durumlarda tedavi edilmesi gerekir. En etkili kist tedavisi kistin cerrahi operasyonla vücut dışına alınmasıdır. Bazı durumlarda kistle beraber yumurtalığın da alınması gerekebilmektedir.

Kistadenom Nedir?

Kistadenom yumurtalıklarda meydana gelen bir kist türüdür. Müsinöz tümörler en sık görülen yumurtalık epitel tümörleri arasında yer alır. Görülme sıklığı %20 – %25 arasında değişmektedir. Müsinöz tipler tüm iyi huylu yumurtalık doku büyümelerinin %20 ile %25’inde görülmektedir. Müsinöz tipler genellikle 30 – 60 yaş arasında daha sıklıkla görülür ancak genç yaştaki kadınlarda da oluşabilmektedir.

Kistadenomlar oldukça büyük kistik yapılardır. Hatta 30 cm büyüklüğünde pelvik ve karın boşluğunu dolduran kistlere rastlamak mümkündür. Kistlerin içerisinde mukuslu sıvı bulunmaktadır. Tümör kapsülünün penetrasyonu ya da yırtılması ile peritoneal boşluk müsin salgılayan hücrelerin jelatinli materyali ile dolabilir. Bu duruma apsödomiksoma peritonei adı verilir. Sonografik bu sıvı asite oldukça benzerdir.

İyi Huylu Kistler Nelerdir?

İyi huylu kistler, kanserleşmeyen kistlerdir. Vücudun hemen hemen her yerinde görülebilen bu kistler genellikle içi dolu kitlelerdir. Yumurtalıkta meydana gelenler ise yumurtalık kistleri altında değerlendirilir. Yumurtalıklarda meydana gelen içi sıvı dolu bu keseler son derece yaygındır ve genelinde iyi huyludur. Yumurtalığın farklı yerlerinde meydana gelen bu kistlerin boyutu değişiklik gösterir. En sık görülen tipi yumurta üretilen folikülde meydana gelenidir. Folikül açılarak yumurtayı bırakamaz ve bunun yerine sıvı ile beraber şişkinleşir. Sonunda da foliküler kist halini alır. Kistler genellikle herhangi bir tedaviye ihtiyaç duyulmadan ortadan kalkar ancak bazı durumlarda cerrahi olarak alınması gerekmektedir. Çok nadiren kistler bükülebilir ya da yırtılabilir. Bu gibi durumlarda ciddi komplikasyonlar görülebilir ve hastaların vakit kaybetmeden en yakın hastaneye gitmesi gerekir.

Dermoid ya da endometrioma gibi birbirinden çok farklı yumurtalık kisti bulunur. En sık rastlanın yumurtalık kisti türü fonksiyonel kistlerdir. Folikülde foliküler kist ve corpus luteum kisti fonksiyonel kist türleridir. Corpus luteum kistleri genellikle yumurta bırakıldıktan sonra çözülür. Ancak kesenin çözülmediği ve folikülü kapattığı durumlarda kesenin içinde sıvı birikimi meydana gelir. Bu birikim corpus luteum kistine neden olur. İçerisinde saç, yağ ve diğer dokuların bulunduğu kese benzeri kitlelere dermoid kist adı verilir. Bir diğer iyi huylu kist türü endometriomalardır. Bu kistler rahim içi endometrial dokunun rahim dışında oluşarak yumurtalıklara tutunması ile ortaya çıkar. Son olarak bir diğer yumurtalık kisti türü kist adenomalardır. Kanserleşmeyen bu kitleler yumurtalıkların dış yüzeyinde meydana gelir.

İyi Huylu Kistler Nasıl Tespit Edilir?

İyi huylu kistler bazen belirtilere neden olmayabilmektedir. Belirtinin olup olmaması ya da şiddeti kistlerin sayısı ya da büyüklüğü ile alakalı değildir. Yumurtalık kistleri genellikle;

• Karın ağrısı,
• Karın bölgesinde şişme,
• Şişkinlik ya da baskı hissi,
• Ağrılı cinsel ilişki,
• Adet düzensizlikleri,
• Tuvalete çıkmada zorlanma gibi belirtiler kist şüphesi oluşturabilmektedir.

İyi huylu kistler ile ilgili tanı konabilmesi için ilk olarak fiziksel pelvik muayene gerçekleştirilir. Sonrasında ise ultrason, MR ya da bilgisayarlı tomografi gibi gelişmiş görüntüleme yöntemleri kullanılarak kistin türü, yeri ve boyutu belirlenir.

Kistadenom Türleri Nelerdir?

Seröz, müsinöz, endometrioid ve berrak hücreli olmak üzere dört farklı türü bulunmaktadır. Endometrioid ve berrak hücreli kist adenom son derece nadir görülen türlerdir. Seröz tipler genellikle müzinöz tipten boyut olarak daha küçüktür. Tek boyutlu yani üniloküler ve homojen bir yapıya sahiptir. Seröz kist adenomlar genellikle her iki tarafta da görülebilen bir kist türüdür. Seröz kist adenomlar epitel kalıntılardan hiperlastik genişlemeler olarak gelişir. Çoğu seröz kist adenomlar poliklonaldir ancak monoklonal kistadenomlar da oluşabilmektedir. Epitel kitlelerin %16’sını seröz kistler oluşturur. Diğer tarafından tüm yumurtalık müsinöz tümörlerinin %80’i iyi huylu müsinöz kistadenomlardır. Müsinöz tipler, seröz tiplerin aksine %95 oranında tek taraflı olarak görülür.

Benign – İyi huylu kistler hakkında daha fazla bilgi almak için Youtube kanalımızı ziyaret edebilirsiniz.