Kemoterapi Nasıl Hissettirir?

Kemoterapi, kanser hücrelerinin büyümesini önlemek ve yok etmek için antikanser ilaçları yardımıyla yapılan bir tedavi yöntemidir. Kanserin türüne göre tek başına ya da radyoterapi ve cerrahi işlemler ile beraber de uygulanabilir. Bu tedavinin hastaya nasıl hissettirdiği hastalığın çeşidine ve yaygınlığına bağlı olarak değişiklik gösterir. Genel olarak bulantı, ağız yaraları, kan düşüklüğü, saç dökülmesi, enfeksiyonel yatkınlık, el ve ayaklarda uyuşma gibi birtakım yan etkiler görülebilir.

Hastalığı tedavi etmek ve kontrol altına almak için uygulanan kemoterapide bu yan etkilerin görülmesi normal kabul edilir. Bunun karşılığında ise, kanser hücrelerinin çoğalmasını önler ve yayılmasını yavaşlatarak kanserli hücreleri kontrol altına alır. Hastalıktan dolayı artan şikayetleri ortadan kaldırarak hastanın yaşam kalitesini yükseltir. Bu sayede kişinin kanserli hücrelerden kurtulmasını sağlayarak sağlıklı bir vücuda kavuşmasını vadeder.

Daha fazla bilgi almak ve randevu oluşturmak için bizimle iletişime geçin

Kemoterapi İlaçları Nasıl Etki Eder?

Sağlıklı ve normal işleyen bir vücutta hücreler bir kontrol içinde görevlerini yerine getirir. Ancak kanserli hücrelerin vücuda yerleşmesi ile sağlıklı hücreler kontrolsüz bir biçimde büyüyerek vücudun her yerine dağılmaya başlar. İşte bu noktada kemoterapi ilaçlarının çoğu, kan yoluyla vücudun her yerine dağılarak kontrolsüz bir şekilde çoğalan hücreleri öldürür ve büyümelerini engeller.

Kemoterapi ilaçları kötü hücreleri öldürmenin yanı sıra, sağlıklı hücreleri de yok eder. Bu durum ise, kemoterapinin yan etkileri ve dezavantajları arasında yer alır. Ancak ilaçların normal hücreler konusundaki bu yan etkileri geçici olarak devam eder.

Kemoterapi Günlük Yaşantıyı Nasıl Etkiler? Hasta Neler Hisseder?

Kemoterapi tedavisi gören insanlarda birtakım yan etkiler görülür. Ancak bu yan etkiler kişinin gündelik yaşamına dönmesini etkilemez ve ciddi kısıtlamalarda bulunmaz. Yan etkilerin fazlalığı veya ağırlığı alınan ilacın türüne göre değişiklik gösterir. Öte yandan hastalığın kaçıncı evre olduğu, hastanın genel durumu, hücrelerin yaygınlığı ve yaşattığı belirtiler de gündelik yaşamı epey etkiler.

Kemoterapi alan hastaların birçoğu kendini fazla yormamak şartıyla gündelik yaşamına, okuluna veya iş hayatına devam edebilir. Ancak tedavi sonrasında yan etkileri fazlasıyla hisseden insanların aktivitelerini azaltması ve bu dönemi istirahat ederek geçirmesi gerekir. Bu süreçte şikayetler dönemsel olarak artabildiği gibi azaldığı durumlarda görülür. O nedenle hastanın gündelik yaşamına devam etmesi ve toplumdan kendini soyutlaması gibi durumlara hiç gerek duyulmaz.

Kemoterapi Alırken Ağrı Hissedilir mi?

Kemoterapi alırken hasta herhangi bir acı veya sızı hissiyatı yaşamaz. Bazı durumlarda kemoterapi ilacı iğnenin takıldığı kısımdan damar dışına sızar. Bu ise, takılı olan kısımlarda kızarıklık, şişlik, yanma ve ağrı gibi problemlerle karşılaşılmasına sebebiyet verir. İşte böyle anlarda hemşirenin çağırılması ve damar yolunun yerinde olup olmadığından emin olana kadar kemoterapinin durdurulması gerekir.

Kemoterapinin Olası Yan Etkileri

Kemoterapi işleminin vücuda olası yan etkileri de mevcuttur. Çünkü bu işlem kanserli hücrelerle savaşırken, diğer taraftan sağlıklı hücreleri de yok eder. Bu durum hiç istenmese de önüne hiçbir şekilde geçme yöntemi yoktur. Kemoterapinin olası yan etkileri ve yan etkilerin fazlalığı, kullanılan ilaçların türüne ve kişisel duyarlılığa bağlı olarak farklılık gösterir.

Kemoterapi ilaçlarının en fazla etkilenen sağlıklı hücreler, vücutta en hızlı yenilenen hücrelerdir. Hızla yenilenen ve çoğalan bu hücreler arasında sindirim sistemindeki hücreler, saç hücreleri ve kemik iliğinde oluşan kan hücreleri yer alır. Haliyle ilaçların hiç istenmeyen yan etkileri bahsi geçen hücreler üzerinde meydana gelir. Ancak bu hücreler hızlı yenilenme ve çoğalma özelliği gösterdiği için kısa zamanda kemoterapinin yan etkilerini yok ederler.

Kemoterapiye Bağlı En Sık Karşılaşılan Yan Etkiler

Kemoterapi tedavisi gören hastalar birtakım yan etkilere sıklıkla maruz kalır. Bu yan etkiler arasında aşağıdakiler sayılır:

Saç Dökülmesi

Kemoterapi ilaçlarının birçoğu saç dökülmesi yapabilir. Bu dökülmenin derecesi ise, alınan ilaçların türüne, sayısına ve dozuna göre değişiklik gösterir.

Bulantı ve Kusma

Bulantı ve kusma gibi yan etkilerde kemoterapi sürecinde görülebilir. Bu yan etki kişiden kişiye değişiklik göstermekle beraber tedaviden hemen sonra veya tedaviden birkaç gün sonra ortaya çıkabilir.

Halsizlik

Kemoterapi tedavisi gören insanların hepsinde bir halsizlik söz konusu olur. Halsizlik hastanın tükenmişlik psikolojisine girmesinden kaynaklı olabileceği gibi kansızlıktan (anemi) dolayı da meydana gelebilir.

İshal ve Kabızlık

Kemoterapi ilaçları kimi zaman ishal ve kabızlık gibi problemlere de yol açabilir. Ancak bu yan etki, diyetisyen önerisiyle alınan diyet ve basit birkaç ilaç ile ortadan kaldırılabilir.

Cilt ve Tırnakta Problemler

Kemoterapi ilaçlarının bir kısmı ciltte soyulma, kızarma, kuruma ve koyulaşma gibi çeşitli problemlere yol açabilir. Aynı zamanda tırnakların daha da hassaslaşarak çabucak kırılmalarına sebebiyet verebilir. Bu tür yan etkilere maruz kalındığında kimyasal içeriğe sahip olan ürünlerden, kolonya ve alkol içeren maddelerden uzak kalınması gerekir.

Ağız Yaraları

Kemoterapi ilaçlarının bir yan etkisi de ağız yaralarıdır. Özellikle ağız hijyenine dikkat etmeyen hastalarda ağız yaraları çok fazla görülebilir. O nedenle hastaların çok sıcak veya soğuk yiyeceklerden tüketmemeleri ve ağız hijyenlerine dikkat etmeleri gerektiği önerilir.

Kemoterapi Alırken Hastaların Dikkat Etmesi Gerekenler

Kemoterapi tedavisinin vücuda bazı yan etkileri ve dezavantajları vardır. Bu durum tedaviyi aktif bir şekilde alanların gündelik yaşamını etkilemese de hastaların bazı detaylara dikkat etmesinde fayda görülür. Bu detaylar aşağıdaki gibidir:

Kemoterapi tedavisi alanların derece kullanmayı öğrenmeleri son derece gereklidir. Çünkü yüksek ateşle beraber beyaz küre sayısında bir düşüş olması durumunda hastaya acil tedavi gerekebilir. Bu durumla karşılaşan her hasta mutlaka hastaneye gitmelidir.

Hastalar yiyecek ve içecekleri bol suda yıkanmalı, sütü pastörize ya da iyice kaynatılarak içmelidir. Doktor tavsiyesi ile bol sıvı almalı ve yaz aylarında bu miktar arttırılmalıdır. İştahsızlık ve bulantıdan dolayı yemek yenmiyorsa, az ancak sık yemeye çalışılmalıdır. Bunun yanı sıra, hijyeninden emin olmadığı yerlerden yemek yememelidir. Öte yandan tozlu, sigara dumanlı ve havasız ortamdan kaçınmalıdır. Hatta sigara kullanan kanser hastaları, sigarayı bir an önce bırakmalı veya azaltmaya çalışmalıdır.

Kemoterapi tedavisi görenler enfeksiyonlu hastalardan uzak durmalıdır. Hatta çevresindeki insanlarla öpüşme, sarılma, yakın temas kurma gibi daha pek çok davranıştan kaçınmalıdır. Ağız, vücut, tırnak ve tıraş gibi kişisel temizliklere son derece özen gösterilmelidir. Hem tedavi sürecinde hem de tedavi sonrasında kontroller aksatılmamalıdır. Özellikle kemoterapinin yan etkilerine çok fazla maruz kalan insanlar doktorunu bilgilendirmelidir.