Over Kanseri Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Kanser, vücutta hücrelerin kontrolsüz bir şekilde büyümesiyle başlar. Vücudun herhangi bir yerindeki hücre büyüyerek kansere yol açabilir ve vücuda yayılabilir. Over kanseri de uzun süre boyunca yumurtalıklarda yer alan hücrelerin kontrolsüzce büyümesiyle ortaya çıktığı düşünülen bir kanser türüdür. Ancak yapılan son araştırmalara göre yumurtalık kanserinin, fallop tüplerinin uzak ucundaki hücrelerde başladığı düşünülmektedir. Yumurtalıklar kadınlarda üreme sistemini oluşturan organlardan bir tanesidir. Yumurtalıklarda üreme için yumurta hücresi olgunlaşır. Bu hücre fallop tüplerinde sperm hücresiyle döllenerek embriyo haline gelir ve oradan rahme yerleşir. Yumurtalıklar aynı zamanda östrojen ve progesteron hormonlarının üretilmesini sağlar.
Rahmin sağında ve solunda olmak üzere iki tane yumurtalık vardır ve bu organlar kabaca üç farklı hücre türünden oluşur. Bu üç farklı hücre türü farklı tümör tiplerine dönüşmektedir. Yumurtalığın dış yüzeyini kaplayan hücrelerden gelişen türlere epitelyal tümörler adı verilir. Yumurtalık tümörlerinin çoğunluğu epitelyal hücre tümörüdür. Germ hücre tümörleri ise yumurtayı üreten hücrelerden oluşmaktadır. Son olarak stromadan kaynaklanan tümörler de yumurtalığı bir arada tutan ve östrojen ile progesteron üretimini sağlayan yapısal doku hücrelerinden gelişmektedir.
Over Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Yumurtalık kanseri çeşitli belirtilere yol açmaktadır. Belirtiler genellikle hastalığın ilerlemesi ve vücudun farklı bölgelerine yayılması ile ortaya çıkar. Ancak bazı hastalarda erken evrelerde de çeşitli belirtiler görülebilmektedir. Yumurtalık kanserinin en yaygın belirtileri arasında karında şişkinlik hissi, kasık ve karın bölgesinde ağrı, yemek yemede problem, çabuk gelen doygunluk hissi ve idrar kaçırma gibi durumlar yer almaktadır. Bu belirtiler genellikle kanserli olmayan iyi huylu tümörler ya da vücudun diğer organlarında meydana gelen kanser türlerinde de görülebilmektedir. Yumurtalık kanserinin belirtileri genellikle süreklidir ve zaman içerisinde giderek kötüleşir. Yumurtalık kanserinin diğer belirtileri arasında aşırı yorgunluk, sindirim sistemi bozukluğu, sırt ağrısı, ağrılı cinsel ilişki, kabızlık, kilo kaybı, karın bölgesinin şişmesi bulunur. Ayrıca adet dönemlerinde de belirgin değişiklikler meydana gelmektedir. Yumurtalık kanseri olan kadınlarda adet dönemi normalden daha ağrılı ve şiddetli kanamalı geçmektedir. Bunun dışında düzensiz kanamalar da görülebilmektedir.
Over (Yumurtalık) Kanseri Risk Faktörleri Nelerdir?
Farklı risk faktörleri farklı kanser türlerini etkilemektedir. Ancak sigara içme gibi bazı faktörler tüm kanser risklerinde ortaktır. Risk faktörüne sahip olmak kesin olarak kanserin gelişeceği anlamına gelmemektedir. Diğer taraftan hiçbir risk faktörü bulunmayan kişilerde de kanser gelişebilmektedir. Yaşlanma yumurtalık kanserinin risk faktörlerinden birisidir. 40 yaşın altında yumurtalık kanseri riski oldukça düşüktür. Yumurtalık kanseri hastalarının yaklaşık olarak yarısı 63 yaşının üzerindedir. Aşırı kilo ve obezite diğer birçok hastalık gibi yumurtalık kanseri için de bir risk faktörüdür. Özellikle vücut kitle indeksi 30’un üzerinde olan kadınlarda kanser gelişme riski daha yüksektir. Ailesinde başta yumurtalık kanseri, meme kanseri ya da kolorektal kanser başta olmak üzere kanser hastası olan kişilerde yumurtalık kanseri gelişme riski bulunmaktadır. Menopoz sonrasında östrojen ya da östrojen ile beraber progesteron desteği alan kadınlarda yumurtalık kanseri gelişme riski, bu destekleri almayanlara göre daha yüksektir.
Over Kanserinin Tedavisi
Yumurtalık kanserinin tedavisi çeşitli faktörlere bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Tümörün türü ve büyüklüğü, kanserin nerede ortaya çıktığı, vücuda yayılıp yayılmadığı ve hastanın genel sağlık durumu tedavinin planlanmasında ve şekillendirilmesinde ön planda tutulmaktadır. Yumurtalık kanserinin başlıca tedavisi ameliyat ve kemoterapidir. Ancak tedavi yöntemleri arasında hedefli ilaçlar ve çeşitli hormon tedavileri de bulunmaktadır. Hastanın sağlığı için en uygun tedavi yöntemi uzman hekim ve hastanın kendisi ile belirlenmektedir. Bu noktada hastaların tedavi yönteminin yararlarını, yan etkilerini ve olası risklerini detaylı bir şekilde anlaması gerekmektedir. Yumurtalık kanseri erken evrelerinde teşhis edildiğinde tedavisi daha kolaydır. Vücudun diğer bölgelerine sıçramadığında çift taraflı salpingooferektomi olarak adlandırılan, her iki yumurtalığın ve fallop tüpünün alınması işlemi gerçekleştirilir. Bazı hastalarda ise rahim ağzı ve rahmin de alınması gerekebilmektedir. Kanserin yayıldığı durumlarda alınan organ sayısı artış göstermektedir. Bu ameliyatlarda bağırsağın bir kısmı da alınabilmektedir. Ameliyat seçeneği dışında bir diğer tedavi yöntemi de kemoterapidir. Bu tedavide kanser hücrelerini öldüren kimyasal ilaçlar kullanılır. İleri evre kanserlerde kemoterapi ameliyattan önce ve sonra da gerçekleştirilebilir. Tekrarlayan yumurtalık kanserlerinde de kemoterapi tedavisi uygulanmaktadır. Yüksek enerjili ışınların kullanıldığı radyoterapi, kanserli hücrelerin büyümesine yardımcı olan durumları ortadan kaldırmaya yarayan hedefli terapiler ve östrojen hormonunun üretimini engelleyen hormon terapileri de diğer tedavi yöntemler arasında yer alır. Yumurtalık kanserinde hormon terapisine çok nadir olarak başvurulur.
Epitelyal Over Kanseri
Epitelyal over kanseri en sık rastlanan yumurtalık kanseri türüdür. Tümör, yumurtalıkların yüzeyini kaplayan epitelyal dokuda gelişmektedir. Kanser aynı zamanda fallop tüplerinde ya da abdominal organları çevreleyen karın zarında meydana gelebilmektedir. Birçok uzman fallop tüp kanserlerinin ve birincil karın zarı kanserlerinin epitelyal over kanseri olarak geliştiğini düşünmektedir. Tedavileri de başta olmak üzere bu kanser türleri neredeyse birbirinin aynısıdır. Yumurtalık kanseri kadın üreme sisteminde rahim kanserinden sonra en sık görülen ikinci kanser türüdür. Ortalama bir kadında yumurtalık kanseri gelişme riski 78’de 1’dir. Yumurtalık kanseri olan her 10 kadından 9’unda epitelyal over kanseri görülmektedir. Her 4 epitelyal over kanserinden 3’ü de yüksek dereceli seröz karsinomlardır. Yüksek dereceli kanser hücreleri, düşük dereceli kanser hücrelerine göre daha çok büyük boyuttadır ve daha hızlı yayılır. Endometroid karsinom, düşük dereceli seröz karsinom, müsinöz karsinom, berrak hücreli over kanseri ve sukuamöz hücreli karsinom diğer epitelyal over kanseri türleridir. Bu türler çok nadir olarak görülür.
Berrak Hücreli Over Kanseri
Berrak hücreli over kanseri, epitelyal yumurtalık kanserinin nadir görülen bir türüdür. Yumurtalık kanseri olan hastaların %5 – 10’unda berrak hücreli over kanseri görülmektedir. Adenofibrom adı verilen farklı bir tür yumurtalık kanserinden de berrak hücreli over kanseri gelişebilmektedir. Ailesinde berrak hücreli over kanseri olan kişilerde ya da Lynch sendromu bulunan kişilerde berrak hücreli over kanseri riski artmaktadır. Bununla beraber çikolata kisti olan kişilerde de berrak hücreli over kanseri gelişme riski daha yüksektir. Berrak hücreli over kanserinin belirtileri diğer yumurtalık kanseri belirtilerine göre daha erken evrede ortaya çıkmaktadır. Berrak hücreli over kanseri belirtileri arasında karın bölgesinde kitle, ağrı ve rahatsızlık hissi bulunur. Ayrıca derin ven trombozu ve akciğer embolisi gelişme riski de yüksektir. Berrak hücreli over kanserinde CA 125 seviyesi çok yükselmeyebilir. Bu nedenle yumurtalık kanseri teşhisinde kullanılan kan tahlili berrak hücreli over kanserinde doğru sonuç vermeyebilmektedir. Tedavi yöntemi yumurtalık kanseri ile benzerdir. Genellikle rahim, rahim ağzı, yumurtalıklar, fallop tüpleri ve karın bölgesindeki organları çevreleyen omentum dokusu alınır. Sonrasında ise kemoterapi tedavisi gerçekleştirilmektedir.
Over Kanseri Evrelemesi Nasıl Yapılır?
Over kanseri teşhisi yapıldıktan sonra hastalığın durumunu belirlemek için evreleme yapılmaktadır. Kanserin evresi vücuda ne kadar çok yayıldığını göstermektedir. Yumurtalık kanseri dört farklı evrede değerlendirilmektedir. Birinci evre henüz başlangıç dönemidir ve sadece yumurtalıkta tümör bulunmaktadır. Kanserli hücrelerin yumurtalık dışında görüldüğü evreler ise 2. ve 3. evrelerdir. 4. ve en ileri evrede ise kanser akciğer ya da beyin gibi uzak bölümlerine sıçramış demektir. Yumurtalık kanserinin evresi ilerledikçe tedavinin başarı oranı da düşüş göstermektedir. İleri evrelerde tedavi daha uzun sürmektedir. Yumurtalık kanseri erken evrede teşhis ve tedavi edildiğinde tekrarlama riski oldukça düşüktür. Üreme sistemini oluşturan organların tamamen alınması tekrarlama riskini ortadan kaldırmaktadır.
Yumurtalık kanseri teşhisi yapıldıktan sonra hastalığın durumunu belirlemek için evreleme yapılmaktadır. Kanserin evresi vücuda ne kadar çok yayıldığını göstermektedir. Yumurtalık kanseri dört farklı evrede değerlendirilmektedir. Birinci evre henüz başlangıç dönemidir ve sadece yumurtalıkta tümör bulunmaktadır. Kanserli hücrelerin yumurtalık dışında görüldüğü evreler ise 2. ve 3. evrelerdir. 4. ve en ileri evrede ise kanser akciğer ya da beyin gibi uzak bölümlerine sıçramış demektir. Yumurtalık kanserinin evresi ilerledikçe tedavinin başarı oranı da düşüş göstermektedir. İleri evrelerde tedavi daha uzun sürmektedir. Yumurtalık kanseri erken evrede teşhis ve tedavi edildiğinde tekrarlama riski oldukça düşüktür. Üreme sistemini oluşturan organların tamamen alınması tekrarlama riskini ortadan kaldırmaktadır.
Over Kanseri Ağrı Yapar Mı?
Over kanseri belirtileri arasında ağrı da bulunmaktadır. Üstelik daha kanserin ilk evresinde bile kasık bölgesinde ya da karnın yan taraflarında ağrı görülebilmektedir. İkinci ya da üçüncü evre yumurtalık kanserinde buna ek olarak ağrılı cinsel ilişki belirtisi de görülmektedir. Dördüncü evrede ise kanserin sıçradığı bölgelerde de ağrılar ve diğer belirtiler görülmeye başlanır. Dördüncü evre kanser ile beraber ağrı ve diğer belirtiler de daha şiddetli hale gelmektedir.
Yumurtalık Kanseri Metastaz Riski
Tedavi edilmediğinde yumurtalık kanserinde metastaz riski oldukça yüksektir. Kanser yavaş yavaş ilk başta yumurtalık çevresinde yer alan diğer organlara ve lenf bezlerine sıçrar. Sonrasında ise daha uzak organlara kadar ulaşmaktadır. Yumurtalık kanseri genellikle karaciğer, akciğer, dalak, ince ve kalın bağırsaklar, beyin ve cilde sıçramaktadır. Yumurtalı kanseri vakalarının %70’inde üçüncü evredeyken tanı konmaktadır. Bu nedenle tanı konduğunda genellikle kanser başka organlara sıçramış olur.
Over kanseri hakkında daha fazla bilgi almak için Youtube kanalımızı ziyaret edebilirsiniz.
