Stres Tipi İdrar Kaçırma (Stres inkontinans)
Stres tipi idrar kaçırma, öksürme, hapşırma ya da egzersiz sırasında az miktarda idrarın geçtiği üretra isimli tüpten kaçmasıdır. Stres inkontinans olarak adlandırılan bu durum kadınlarda idrar kaçırmanın en sık rastlanan türüdür. Her yaştan kadında böyle bir rahatsızlık meydana gelebilmektedir. Özellikle ileri yaşlardaki kadınlarda daha sık görülmektedir. Bununla beraber iki veya daha fazla doğum yapmış kadınlarda stres tipi idrar kaçırma görülme olasılığı, doğum yapmamış kadınlara göre çok daha fazladır.
Stres inkontinansın en etkili risk faktörü yaştır. Yaş ile beraber kasların zayıflaması gibi meydana gelen fiziksel değişiklikler stres tipi idrar kaçırma görülme olasılığını arttırır. Ancak stres tipi inkontinans her yaşta meydana gelebilmektedir.
Stres İnkontinans Nedir?
Stres inkontinans idrar sızıntısıdır. İdrar kesesi ve üretraya yapılan ani basınç sfinkter kasların açılmasına neden olur. Orta şiddetli durumlarda bazı egzersiz, hapşırma, kahkaha atma ya da öksürme gibi bazı güçlü aktiviteler idrar sızıntısına neden olabilmektedir. Hastalığın daha ileri evrelerinde ise ayakta durma, yürüme ya da eğilme gibi günlük hayatta sıkça yaptığımız hareketler bile idrar kaçırmaya neden olabilmektedir. İdrar kaçırmalar birkaç damla ile çok miktarda kaçırmaya kadar değişebilmektedir. Stres inkontinans erkeklere göre kadınlarda daha sık görülmektedir
İdrar sisteminde iki böbrek, iki üreter, idrar kesesi, üretra ve büzücü sfinkter kastan oluşur. İdrar kesesi pelvik tabanda fasya ile güvenli bir şekilde saklanır. Böbreklerde idrar üretildikten sonra üreterden idrar kesesine gelir. İdrar kesesinin altında yer alan üretra sfinkter kaslarla kapalıdır. İdrar için bu kaslar açılır ve idrar vücuttan atılır.
Stres Tipi İdrar Kaçırmanın Nedenleri
Stres tipi idrar kaçırma hareket edildiğinde ve beraber idrar kesesine karın basıncı yüklendiğinde meydana gelir. Birçok şey stres tipi inkontinansa neden olabilmektedir. İdrar kaçırma üretrayı ve sfinkter kasları destekleyen pelvik taban kaslarının ve diğer dokuların güçsüzleşmesiyle ortaya çıkar. Normalde üretra idrar sızıntısını engellemek için kapalı kalır. Ancak buradaki kaslardan meydana gelen güçsüzlükler sonucunda hapşırma, öksürme, ağırlık kaldırma ya da eğilme durumunda idrar sızıntısı meydana gelir. Bununla beraber doğal doğum da stres tipi idrar kaçırmanın nedenleri arasında yer alır. Doğum sırasında meydana gelen doku ve sinir hasarı pelvik taban kaslarının ya da sfinkterin güçsüzleşmesine neden olur.
Genellikle bu tip idrar kaçırma hamilelikten hemen sonra ya da birkaç yıl sonra meydana gelir. Bununla beraber kronik öksürmeye neden olan rahatsızlıklar, aşırı kilo, sigara kullanımı, uzun yıllar boyunca sıçrama ya da koşma gibi yüksek tempolu sporlar stres inkontinansa neden olabilmektedir. Ayrıca kadınlarda histerektomi ameliyatı da idrar kesesini ve üretrayı zayıflatan bir ameliyattır. Bu ameliyatı yaşamış olan kadınlarda stres tipi idrar kaçırma daha sık görülebilmektedir.
Stres Tipi İdrar Kaçırma Tedavisi
Stres tipi idrar kaçırma tedavisi, rahatsızlığın nedenine göre değişiklik gösterir. Tedavilerde birden fazla yöntem de bir arada uygulanabilmektedir. Kegel egzersizleri bunlardan bir tanesidir. Kegel egzersizleri pelvik taban kaslarının ve sfinkter kaslarının güçlendirilmesini sağlar. Diğer tüm egzersiz türlerinde olduğu gibi Kegel egzersizi de ancak düzenli bir şekilde yapıldığında etkisini gösterir. İdrar kaçırmanın çok şiddetli olmadığı durumlarda tercih edilir. Aşırı kilo ve obezite kaynaklı stres tipi inkontinansda kilo verme de rahatsızlığın kontrol altına alınmasına yardımcı olmaktadır. Bazı ilaçlar da idrar kaçırmanın kontrol altına alınmasına yardımcı olur ancak bu ilaçların sağladığı tedavi kalıcı değildir. Bu nedenle ilaç kullanımı sona erdiğinde idrar kaçırma tekrar görülmektedir.
Rahatsızlığın ileri boyutlarda olduğu durumlarda cerrahi müdahale yapılabilmektedir. Askı yerleştirilmesi, Burch kolposüspansiyonu, balon gibi yapay kompresyon araçları, artifisiyel üniter sfkinker ya da yer kaplayıcı ajanlar idrar kaçırma için uygulanan cerrahi yöntemler arasında yer alır. İdrar kaçırma ameliyatında genellikle idrar torbası ve mesane boynu mesh ile asılır. Bu operasyonlar TOT ve TVT teknikleriyle adlandırılır. Stres tipi inkontinans tedavisinde en sık kullanılan yöntemdir. Lokal anestezi ile yapılabilen idrar kaçırma ameliyatı %95 civarında başarı oranı sağlamaktadır. Bu tedavinin avantajlı yönlerinden bir tanesi de ameliyat sonrasında iz kalmamasıdır. İdrar kaçırma ameliyatı sonrasında hastaların yine dikkat etmesi gerekmektedir. Çünkü bazı durumlarda idrar kaçırma tekrarlayabilmektedir.
İdrar kaçırma nedenleri ve tedavi yöntemleri hakkında daha fazla bilgi almak için Youtube kanalımızı ziyaret edebilirsiniz.
