Kısırlığa Yol Açan Endometriozis Hastalığı Nedir?
Endometriozis, ümmin sistem bozuklukları ve hormonal dengesizliklerle ilişkili olabilen, özellikle kadınlarda üreme sağlığını olumsuz etkileyen bir hastalıktır. Bu rahatsızlıkta rahim iç tabakasında (endometrium) bulunan dokunun rahim dışında büyüyerek vücudun farklı bölgelerine yayıldığı görülür. En sık olarak yumurtalıklar, fallop tüpü ve pelvis bölgesinde etkili olan bu durum, hem şiddetli ağrılara hem de kısırlık gibi ciddi sorunlara neden olabilir. İçerikte konuya dair pek çok bilgiye erişim sağlayabilirsiniz.
Endometriozis Nasıl Oluşur?
Normal bir adet döngüsünde, rahim işlevsel tabakası adet kanaması ile birlikte dökülür ve vücuttan atılır. Fakat endometriozis vakalarında bu doku, rahim dışında farklı bölgelere yerleşir. Yerleştiği bu alanlarda adet döngüsüne benzer bir reaksiyon göstererek şişer ve kanama yapar.
Ancak bu kan vücut tarafından etkili bir şekilde atılamadığı için zamanla dokularda iltihaplanmaya ve yapışıklıklara neden olur. Endometriozisin kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik faktörler, hormonal dengesizlikler ve immün sistem bozuklukları gibi faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir.
Endometriozis Belirtileri Nelerdir?
Endometriozis hastalığının belirtileri kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Bazı kadınlarda belirtiler hafif şiddetteyken, bazı vakalarda yaşam kalitesini ciddi anlamda düşürebilir. En yaygın belirtiler ise tam olarak sıralandığında şunlar ortaya çıkacak demektir:
- Şiddetli Adet Ağrıları (Dismenore): Adet döneminde hissedilen ağrılar, endometriozis hastalığının en temel belirtilerinden biridir. Bu ağrı genellikle karın, bel ve sırt bölgesinde yoğun bir şekilde hissedilir.
- Cinsel İlişki Sırasında Ağrı (Disparoni): Endometriozisli kadınlarda cinsel ilişki esnasında ya da sonrasında ağrı görülebilir.
- Adet Dışı Kanamalar: Düzensiz adet döngüsü ve ara kanamalar da yaygın belirtiler arasındadır.
- Kısırlık: Endometriozis, kadın kısırlığının en önemli nedenlerinden biridir. Yumurtalıklarda ve fallop tüpülerinde oluşan yapışıklıklar, yumurtlama ve döllenme sürecini olumsuz yönde etkiler.
- Kronik Yorgunluk ve Sindirim Problemleri: Karın şişkinliği, kabızlık ya da ishal gibi sindirim sistemi sorunları da bu süreçte sık görülür.
Endometriozis ve Kısırlık
Endometriozis, kadınlarda kısırlığın başlıca nedenlerinden biridir. Araştırmalara göre, bu hastalığı olan kadınların %30-40’ı kısırlık sorunu yaşamaktadır. Endometriozis, yumurtalık rezervinin azalmasına, yumurtlama bozukluklarına ve fallop tüplerde tıkanıklıklara yol açabilir.
Bu durum, sperm ile yumurtanın bir araya gelmesini ve döllenmeyi zorlaştırır. Ayrıca, hastalığın neden olduğu iltihaplanma ve yapışıklıklar, rahim iç zarının yapısını bozarak embriyonun rahim duvarına tutunmasını engeller. Ancak tıp alanındaki gelişmeler sayesinde endometriozis tanısı alan kadınlar için birçok tedavi seçeneği bulunmaktadır.
Endometriozis Nasıl Teşhis Edilir?
Endometriozis tanısı koymak için hastanın semptomları dikkatle değerlendirilir ve bir dizi tetkik yapılır. Bu süreç çoğu zaman ise şu adımlardan oluşur:
- Hastalık Öyküsü ve Fiziksel Muayene: Doktor, hastanın yaşadığı belirtileri ve özgeçmişini inceleyerek fiziksel muayene yapar.
- Görüntüleme Yöntemleri: Ultrasonografi ve manyetik rezonans görüntüleme (MRI) gibi teknikler, endometriozis lezyonlarının varlığını tespit etmek için de kullanılabilir.
- Laparoskopi: Kesin tanı için laparoskopik cerrahi tercih edilebilir. Bu yöntemde, karın bölgesine küçük bir kesi yapılarak kamera yardımı ile rahim ve pelvis bölgesi incelenir.
Endometriozis Tedavi Yöntemleri
Endometriozis tedavisi, hastalığın şiddetine, belirtilerine ve hastanın çocuk sahibi olma isteğine göre tamamı ile değişiklik gösterir. İşte başlı başına kullanılan tedavi yöntemleri:
- Ağrı Kesiciler: Hafif belirtileri olan hastalarda, nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar kullanılarak ağrılar belli bir süre için kontrol altına alınabilir.
- Hormonal Tedavi: Hormonal ilaçlar, endometriozis dokularının büyüyüp yayılmasını engelleme konusunda yardımcı olabilir. Doğum kontrol hapları da çoğu zaman bu tedavi seçenekleri arasındadır.
- Cerrahi Tedavi: Şiddetli vakalarda, laparoskopik cerrahi ile endometriozis dokularının temizlenmesi gerekebilir. Bu yöntem, kısırlık tedavisinde de etkili olabilir. Fakat her daim bir uzmandan görüş almak çok önemlidir.
- Tüp Bebek (IVF): Doğrudan döllenme yöntemleri ile gebelik şansı da bir nevi artırılabilir.
Endometriozis, kadınların yaşam kalitesini düşürebilen ve üreme sağlığını da ciddi anlamda etkileyebilen bir hastalıktır. Ancak erken tanı ve uygun tedavi ile hem semptomlar kontrol altına alınabilir hem de kısırlık riski ciddi bir şekilde azaltılabilir. İnsanların bu konu hakkında gerçekten de bilinçlenmesi ve belirtiler görüldüğü anda bir uzmana başvurması çok önemlidir.
Dilerseniz bir yandan da Endometrium Kanseri Nedir? Belirtileri Nelerdir? başlıklı içeriğe göz atabilirsiniz.