Vulva Kanseri ve Vajen Kanseri
Kadın genital bölgesinin dış kısmında vulva yer almaktadır. Vulva, vaijinayı çevreleyen labia minora ve labia majora adı verilen dudakları, klitorisi ve vajinanın her iki tarafında bulunan küçük bartholin bezlerini içeren kısma denir. Vulva kanseri ve vajen kanseri bu bölgede ortaya çıkan kanserlere verilen isimdir.
Vulva Kanseri
Dış genital bölge kanseri olarak da bilinen vulva kanseri genellikle vulvada meydana gelen küçük bir şişlik ya da kızarıklık olarak görülür. Herhangi bir yaşta ortaya çıkması normaldir. Ancak genellikle 65 yaş ve üzerinde vulvada kanser daha sık görülmektedir. 50 yaşın altında olanlarda ya da henüz menopoza girmemiş olanlarda ise nadiren vulvada kanser görülür. Vulva da meydana gelen kanserlerin tedavisinde genellikle kanserli doku ile birlikte etrafta yer alan sağlıklı doku da bir miktar alınır. Bazı durumlarda vulvanın tamamen alınması gerekebilir. Erken evrede teşhis edildiğinde buna gerek kalmamaktadır. Vulva kanserinin erken evrelerinde tedavi başarısı oranı çok daha yüksektir.
Vulva Kanseri Belirtileri
Özellikle kadın üreme sisteminde yer alan kanserlerin önemli bir kısmı ileri evrelere kadar belirti göstermemektedir. Vulva kanserinde de belirtiler hemen görülmeyebilmektedir.
- Vulva kanseri belirtilerinin başında vulvada renk değişikliği gelmektedir.
- Vulvada kırmızı, pembe ya da beyaz renkli sert ya da kalın kitleler görülebilir.
- Cildin görünümde değişiklik, vulva cildinin kalınlaşması, açık yara, bir türlü geçmeyen kaşıntı, ağrı, yanma, vajinal akıntı ve idrara çıkarken acı hissi yaygın belirtilerinden bazılarıdır.
Bu belirtiler, diğer birçok hastalığın belirtilisi ile benzerlik göstermektedir. Bu nedenle yukarıdaki belirtilerin birini ya da birkaçını gördüğünüzde vakit kaybetmeden uzman hekime başvurmanız gerekmektedir.
Vulva Kanseri Nedenleri ve Risk Faktörleri
Vulva kanserinin nedeni tam olarak bilinememektedir. Genel olarak kanser hücreleri DNA’larında meydana gelen mutasyonlar sonucu gelişmeye başlar. DNA’da hücrenin yapması gerekenler bulunmaktadır. Mutasyonlar hücreye hızlıca büyümesini ve çoğalmasını söyler. Normal hücreler ölürken bu hücreler yaşamaya devam eder. Toplanan hücreler kanserleşebilecek bir tümör oluşturur ve etraftaki hücreleri istilaya başlar. Bu şekilde kontrolsüz çoğalan hücreler vücudunun diğer bölgelerine de sıçrar. Yaşın ilerlemesi, HPV enfeksiyonu, sigara tüketimi, zayıf bağışıklık sistemi, geçmişte vulvada prekanseröz hücrelerin görülmesi ya da liken skleroz gibi cilt rahatsızlıkları vulva kanseri için risk faktörlerini oluşturmaktadır.
Vulva Kanseri Teşhis ve Tedavi Yöntemleri
Vulva kanserinin teşhisi için uzman hekim ilk olarak fiziksel muayene gerçekleştirir. Bölgede meydana gelen anomalileri belirlemek ve daha detaylı görmek için kolposkopi yönteminden yararlanılmaktadır. Burada kolposkop adı verilen büyüteç benzeri bir ekipman ile vulva incelenir. Kanser şüphesinin olduğu bölgeden örnek hücre alınabilmektedir. Daha sonra alınan örnek hücreler incelenerek kanser teşhisi konabilmektedir. Kanser tanısı konduğunda ise ne kadar ilerlediği kontrol edilir. Bunun için röntgen, bilgisayarlı tomografi, MR ya da PET gibi gelişmiş görüntüleme yöntemleri kullanılır.
Kanserin tipine, yerine ve evresine göre tedavi yöntemleri değişiklik göstermektedir. Cerrahi operasyonda kanserli kitle ile beraber etrafında yer alan sağlıklı dokunun da bir kısmı alınır. Kanserin ilerlediği durumlarda vulvanın bir kısmı ya da altında yer alan doku da dahil olmak üzere tamamı alınabilmektedir. Bu işleme vulvektomi adı verilir. Kontrol amaçlı olarak yakın bölgedeki lenf düğümlerine de biyopsi yapılır. Genellikle en yakındaki lenf düğümünde (sentinel lenf düğümü) kanserli hücre bulunmadığında kanser başka dokulara sıçramamıştır. Cerrahi operasyonların yanı sıra radyoterapi ve kemoterapi de tedavi seçenekleri arasında yer alır. Radyoterapi operasyon başarısını artırmak ve operasyon öncesi kitlenin boyutunu küçültmek için ameliyattan önce uygulanabilmektedir. Benzer bir şekilde bazı durumlarda radyasyon terapisi ile kemoterapi birlikte uygulanır. Kemoterapi ile hücreler radyasyona karşı daha zayıf hale getirilir ve bu sayede daha etkili tedavi edilir.
Vajen Kanseri
Vajen kanseri vajinada kanserli hücrelerin büyümesi ile meydana gelir. Rahimden dışarı açılan bu kanala çok sayıda kanser sıçrayabilmektedir. Ancak burada kanserleşmenin başlaması oldukça nadir görülmektedir. En sık karşılaşılan vajen kanseri skuamöz hücreli karsinomdur. Çok yavaş yayılır ve genellikle başladığı yerin çevresinde görülür ancak nadir de olsa akciğerler gibi vücudun uzak bölgelerine de sıçrayabilmektedir. Vajinada tümör vajina duvarı bölgesinde meydana gelen genellikle düz ince hücre dizisi şeklindedir. Bir diğer türü de adenokarsinomdur. Mukus ve diğer sıvıları üreten vajina duvarında meydana gelmektedir. Adenokarsinom etraftaki lenf düğümlerine ve akciğerlere daha kolay yayılabilmektedir.
Vajen Kanseri Belirtileri
Vajen kanseri genellikle belirtiye sebep olmaz. Rutin muayene ya da pap testinde fark edilebilmektedir.
- Vajinada anormal kanama
- Kötü kokulu vajinal akıntı
- Pelvis bölgesinde ağrı
- Ağrılı cinsel ilişki
- İdrara çıkarken ağrı
- Normalden daha sık idrara çıkma
- Kabızlık
- Vajinada kitle
en sık görülen vajen kanseri belirtileri arasında yer almaktadır. Belirtiler diğer genital bölge hastalıklarında da görülmektedir. Bu nedenle kolaylıkla diğer hastalıklar ile karıştırılabilmektedir. Bu belirtilerden bir ya da birkaçı görüldüğünde vakit kaybetmeden muayene olmak gerekmektedir.
Vajen Kanseri Teşhis ve Tedavi Yöntemleri
Genellikle belirtiye neden olmadığı için fiziksel muayene ya da pap testi sırasında fark edilmektedir. Bu gibi durumlarda kolposkopi ile detaylı inceleme yapılmaktadır. Kolposkop adı verilen araç ile vajina ve rahim kanalı detaylıca incelenir. Vajen kanseri teşhisi için kanserli olduğu düşünülen bölgede biyopsi ile hücre örneği alınarak laboratuvar incelemesine gönderilir. Tedavi yöntemleri kanserin diğer organlara sıçrayıp sıçramadığına, hastanın genel sağlık durumuna ve kendi isteğine göre değişiklik gösterir. En yaygın tedavi türü ameliyattır. Bazı durumlarda vajinanın tamamının alınması gerekebilmektedir. Bununla beraber radyoterapi ya da kemoterapi gibi tedavi yöntemleri de tercih edilebilmektedir.
Genital bölge kanserleri ve kadın hastalıkları konusunda daha fazla bilgi için Youtube kanalımızı ziyaret edebilirsiniz.
Prof. Dr. Çağatay Taşkıran'ın Kadın Kanserleri alanında katıldığı Kongre, Toplantı ve Seminerler...
Esgo.org‘taki tüm kongre ve toplantılarımı görmek için aşağıda bulunan butona tıklayınız.