Rektosel – Sistosel

Pelvik organ sarkması pelvis bölgesinde bulunan bir ya da birden fazla organın normal pozisyonundan sarkarak vajinada şişkinlik yapmasına verilen isimdir. Rahim sarkması, bağırsak sarkması, mesane sarkması gibi sarkmalar meydana gelebilir. Rektosel de rektum ile vajinayı birbirinden ayıran arka vajinal duvarın sarkmasına verilen isimdir. Sistosel ise mesanenin doğal pozisyonunu kaybederek vajinanın ön tarafından bulunan vajinal duvara sarkma yapmasıdır. Her iki durumda benzer belirtilere sahiptir. Bu belirtilerin başında pelvik bölgede ya da vajina da şişkinlik ve baskı hissi gelir. Uygulanacak tedavi yöntemleri ise sarkmanın ve hastanın genel sağlık durumuna göre değişiklik gösterebilmektedir.

Rektosel Nedir?

Rektosel, vajinanın arka tarafında yer alan, rektum ile vajinayı birbirinden ayıran duvarın güçsüzleşerek sarkmasına verilen isimdir. Normal doğum ve pelvik dokulara ağır yük bindiren diğer sebepler rektosele neden olabilmektedir. Rektoselin aşırı olduğu durumlarda doku vajinal açıklığın önüne doğru sarkarak şişkinliğe neden olur. Bu sarkma genellikle rahatsızlık hissine neden olur ancak çok nadiren ağrı yapar. Sarkmanın aşırı olmadığı durumlarda rektosel tedavisi cerrahi operasyon olmadan yapılabilmektedir. Ancak ileri seviye sarkmalarda rektosel ameliyatı uygulanabilecek tek tedavi yöntemidir.

Sistosel Nedir?

Sistosel, olması gerektiği pozisyondan sarkarak vajina ön duvarına baskı yapması sonucu ortaya çıkan rahatsızlığa verilen isimdir. Sistosel aynı zamanda vajinal ön duvar sarkması ya da mesane sarkması olarak da bilinir. Pelviste yer alan mesane, rahim, bağırsaklar ve diğer organlar pelvik tabanda yer alan kaslar ve bağ dokular ile oldukları pozisyonu dururlar. Pelvik taban kasları bir hamak şeklindedir ve bu organların düşmesini engeller. Pelvik taban kaslarının zaman içerisinde zayıflaması ya da pelvik tabana aşırı baskı binmesi durumunda pelvik organ sarkması meydana gelebilmektedir. Yaşlanma ile kasların doğal olarak güç kaybetmesi, vajinal doğum, kronik kabızlık, sürekli öksürme ya da ağır kaldırma gibi nedenlere bağlı olarak mesane sarkması meydana gelebilmektedir. Sistosel tedavi edilebilir bir rahatsızlıktır. Sarkmanın hafif olduğu durumlarda cerrahi olmayan tedavi yöntemleri tercih edilebilmektedir. Ancak aşırı sarkma olduğu durumlarda etkili tek sistosel tedavisi ameliyattır.

Rektosel ve Sistosel’in Belirtileri Nelerdir?

Rektosel ve sistosel benzer belirtilere sahiptir. Rektosel ve sistosel her durumda belirtiye neden olmamaktadır. Özellikle sarkmanın az olduğu durumlarda hastalar herhangi bir belirti fark etmeyebilmektedir. Sistosel ve rektoselin en sık rastlanan belirtileri arasında vajinada şişilik ve dolgunluk hissi yer alır. Hatta ileri seviye sarkmalarda sarkan doku vajinadan dışarı sarkabilmektedir. Bağırsak hareketliliğinde zorlanma da belirtiler arasında bulunabilir. Sarkmanın meydana geldiği hastalarda öksürme, eğilme ya da ağır kaldırma durumlarında pelvik bölgede baskı hissi oluşur. Bu da önemli belirtiler arasında yer alır. Sistoselde sürekli idrara çıkma ihtiyacı, idrara çıkmada zorlanma gibi belirtiler bulunur. Rektoselde ise rektal bölgede baskı ya da dolgunluk hissi de belirtiler arasındadır. Her iki durumda da uzun süreler boyunca ayakta kalındığında belirtilerin şiddeti artar ve yatar pozisyondayken de azalır.

Rektosel ve Sistosel Neden Olur?

Rektosel ve sistoselin nedenleri de tıpkı belirtileri gibi büyük oranda benzerlik göstermektedir. Pelvik kasların ve bağ dokuların zayıflaması ana nedendir. Bu zayıflık birçok farklı nedenden meydana gelebilmektedir. Bunların başında hamilelik ve vajinal doğum gelir. Vajinal doğum ile bu bölgedeki kaslar önemli öçüde zayıflar. Bunun dışında aşırı kilo ve obezite de rektosel ya da sistosel riskini arttıran faktörlerdendir. Ayrıca sürekli ağır kaldırma, kronik öksürme ya da bronşit ve kronik kabızlık da rektosel ve sistosel nedenleri arasında yer alır.

Rektosel – Sistosel’in Ameliyatsız Tedavisi Mümkün Mü?

Rektosel ya da sistosel tedavisi çok ileri seviyelerde olmadığında ameliyatsız olarak gerçekleştirilebilmektedir. Genellikle herhangi bir belirtinin olmadığı durumlarda hastalara pelvik taban kaslarını güçlendiren kegel egzersizi tavsiye edilmektedir. Ayrıca sarkan dokuları desteklemesi için vajinal pesser kullanımı da önerilebilir. Plastik ya da lastik bir yapıya sahip olan pesserin düzenli olarak çıkarılarak temizlenmesi gerekmektedir. Ancak sarkmanın ileri evrelerde olduğu durumlarda kegel egzersizleri ya da pesser kullanımı tedavi sağlamaz. Bu gibi durumlarda rektosel ameliyatı ya da sistosel ameliyatı gerçekleştirilmelidir. Bu ameliyatlar ile genellikle aşırı doku vücut dışına alınır ve pelvik yapıları desteklemek için sütürler kullanılır. Fasyayı güçlendirmek ve desteklemek için mesh kullanımı da oldukça yaygındır. Ameliyatın etkileri uzun yıllar kalıcı olmaktadır. Ancak aynı sebepler sarkmanın tekrarlamasına neden olabilmektedir. İyileşme döneminden sonra hastaların düzenli kegel egzersizleri yaparak pelvik taban kaslarını güçlendirmesi sistosel ya da rektoselin tekrarlama riskini düşürür.

Rektosel ve Sistosel hakkında daha fazla bilgi almak için Youtube kanalımızı ziyaret edebilirsiniz.