Rahim Kanseri Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Rahim, kadın üreme sistemini oluşturan organlardan birisidir. Hamilelik döneminde bebeğin gelişimi rahimde meydana gelir. Bu organda görülen kanserler rahim kanserleridir ve jinekolojik ya da kadın kanserlerinin bir türü olarak değerlendirilir. Rahim kanserinin kendi içerisinde bazı türleri vardır. En yaygın görülen rahim kanseri türü rahmin astar dokusunu oluştura endometriumda gelişen endometriyal kanserdir. Bunun dışında çok nadir olarak miyometriumda gelişen uterus sarkomu bulunmaktadır. Ancak rahim kanseri vakalarının çok azında bu kansere rastlanmaktadır.

Rahim kanseri belirtileri arasında anormal vajinal kanama, vajinal akıntı, idrara çıkmada zorlanma, kasık bölgesinde ağrı ve ağrılı cinsel ilişki bulunmaktadır. Rahim kanseri genellikle menopoz sonrasında görülmektedir ayrıca obez kişilerde rahim kanserine daha fazla rastlanmaktadır. Uzun yıllar boyunca menopoza yönelik hormon tedavisi olan kişiler daha yüksek risk altındadır. Ancak hiçbir risk faktörüne sahip olmayan kişilerde de rahim kanseri görülebilmektedir.

Rahim Kanserinden Korunma Yöntemleri

Rahim kanserinden %100 korunma sağlayan bir yöntem bulunmamaktadır. Ancak atılacak bazı adımlarla görülme riskini düşürmek mümkün olabilmektedir. Bu adımlar genellikle gündelik yaşamda yapılacak değişikliklere bağlıdır. Yapılması gereken ilk değişiklik aktif bir yaşam tarzı benimsemektir. Aşırı kilolu ve obez kişilerde rahim kanseri sağlıklı kilosunda olan kişilere göre 3 kat daha fazla görülmektedir. Düzenli egzersiz ve sağlıklı kiloda kalma aynı zamanda yüksek tansiyon ve diyabet riskini de düşürmektedir.

Menopoz belirtilerini baskılamak için kullanılan östrojen tedavisinde hap, bant, aşı, krem ya da vajinal halka gibi birçok seçenek mevcuttur. Menopozun yol açtığı belirtileri hafifletmek için bir tedavi almayı düşünüyorsanız bu tedavinin rahim kanseri riskini ne yönde etkileyeceğine dair uzman doktordan fikir alabilirsiniz. Progesteron benzeri ilaçlar östrojen tedavisi alan kadınlarda endometriyal kanser riskini azaltabilmektedir. Ancak bu kombinasyon meme kanseri görülme riskini artırır.

Rahim kanserlerinin büyük bir çoğunluğu yıllar içerisinde gelişir. Bunların önemli bir kısmı endometriyal dokuda gelişen endometriyal hiperplazi sonrasında ortaya çıkmaktadır. Bazı hiperplaziler tedaviye gerek duyulmadan geçer ancak bazen hormon tedavisi ya da ameliyat edilmesi gerekir. Progestin, dilatasyon ve kürtaj ya da histerektomi hiperplazinin kansere dönülmesini öner. Anormal vajinal kanamalar endometrial dokuda kanserleşme riski bulunan değişikliklerin en sık görülen belirtisidir. Bu nedenle anormal vajinal kanama gördüğünüzde vakit kaybetmeden uzman hekime muayeneye gitmeniz tavsiye edilir.

Rahim Kanseri Tedavisi Nasıl Yapılır?

Rahim kanseri tedavisinin planlamasında en önemli faktörlerden birisi kanserin evresidir. Bununla birlikte kanserin türü, hastanın yaşı, genel sağlık durumu ve ileride çocuk sahibi olmak isteyip istemeyeceği de tedavi planlamasında göz önünde bulundurulması gerekenler arasında yer alır. Rahim kanserinde ameliyat en çok tercih edilen ve en etkili tedavi türüdür. Ameliyat ile rahim, fallop tüpleri ve yumurtalıklar çıkarılmaktadır. Bu işleme total histerektomi bilateral salpingooferektomi adı verilmektedir. Kasık çevresinde yer alan lenf düğümleri de alınabilmektedir. Ameliyat dışında radyoterapi, kemoterapi ve hormon tedavisi de bulunmaktadır. Bazı durumlarda ameliyat ve kemoterapi gibi iki tedavi yöntemi kombine bir şekilde uygulanabilmektedir.

Birinci evre rahim kanserinde kanser henüz rahim içerisinde yer almaktadır. Çevrede yer alan lenf düğümlerinde ya da vücudun daha uzak bölümlerinde kansere rastlanmamaktadır. Kanserin rahim boynundaki bağ dokuya sıçradığı durumlar ise ikinci evre olarak değerlendirilir. Ancak bu evrede de henüz rahim dışında kansere rastlanmamaktadır. Rahim kanserinin, rahim dışındaki bölgelere sıçraması kanserin üçüncü evre olduğunun göstergesidir. Dördüncü evre ise en ileri evredir. Bu evrede kanser rahim dışında mesane ya da bağırsak gibi yakın organların yanı sıra karaciğer ve akciğer gibi vücudun uzak bölümlerinde de görülebilmektedir.

Rahim Kanserinde Radyoterapi

Radyoterapi tedavisinde, x-ray gibi yüksek enerjili radyasyon kullanılır. Rahim kanserinde radyoterapi vücudun içerisine radyoaktif materyal yerleştirilmesiyle yani brakiterapi şeklinde veya radyasyon ışınlarını tümöre gönderen makineyle olmak üzere iki şekilde uygulanmaktadır.

Bazı durumlarda brakiterapi ile ışın tedavisi bir arada uygulanmaktadır. Bu gibi durumlarda ilk olarak ışın tedavisi uygulanır ve sonrasında brakiterapiye geçilir. Kanserin evresine göre vücudun hangi bölgelerine ve hangi tür radyoterapi uygulanacağına karar verilir. Rahim kanseri tedavisinde radyoterapi, ameliyat sonrasında da uygulanabilmektedir. Tedavi edilen bölgede kalan tümörlerin temizlenmesi için ameliyat sonrasında radyoterapi kullanılır.

Ameliyat sonrasında radyoterapi tedavisinden önce vücudun iyileşmesi için biraz zaman tanınmaktadır. Radyasyon terapisine ameliyattan yaklaşık 4 – 6 hafta sonra başlanmaktadır. Çok nadir olarak ameliyat öncesinde tümörlerin küçültülmesi ve ameliyatta kolay bir şekilde temizlenebilmesi için radyoterapi uygulanır. Genel sağlık durumu ameliyat için yeterli olmayan hastalarda ise radyoterapi birincil tedavi yöntemi olarak kullanılabilmektedir.

Rahim Kanseri Ameliyatı

Rahim kanseri tedavisinde birincil tedavi yöntemi ameliyattır. Ameliyat, rahmin tamamının alınmasını içeren histerektomi şeklinde yapılmaktadır. Bazı durumlarda fallop tüpleri ve yumurtalıkların da birlikte alındığı salpingooferektomi ile yapılabilir. Ayrıca bazı hastalarda rahme yakın bölgede yer alan lenf düğümlerinin de alınması gerekmektedir.

Histerektomi işleminde rahim vajinadan ya da karın bölgesine açılan bir kesiden alınabilmektedir. Rahmin vajinadan alındığı işleme vajinal histerektomi denmektedir. Rahim kanserinin, rahim boynuna ya da rahim boynu çevresine yayıldığı duurmlarda ise radikal histerektomi gerçekleştirilir. Bu işlemde rahmin tamamıyla birlikte rahmin çevresinde yer alan paramteriyum, uterasakral bağ dokular ve vajinanın üst kısmı alınır.

Rahim Kanseri Tedavisinde Kemoterapi

Kemoterapi, kanser hücrelerini öldürmek için uygulanan ilaç tedavisidir. Kemoterapi direkt olarak damardan ya da ağızdan tablet olarak alınabilir. Bu ilaçlar kan akışından vücuda dağılır. Bu nedenle kemoterapi genellikle rahim kanserinin rahmin dışına ve vücudun diğer bölgelerine dağıldığı, ameliyatın da mümkün olmadığı durumlarda tercih edilir.

Kemoterapi tedavisi ileri evre, hızlı büyüyen, yayılan ve tedaviden sonra tekrarlayan durumlarda uygulanmaktadır. Birinci ve ikinci evre kanserlerde kemoterapi tedavisi genellikle tercih edilmez. Kemoterapi tedavisinde çoğunlukla birden fazla ilacın kombinasyonu ile yapılır. Bu şekilde tedavi tek bir ilacın kullanılmasından daha etkili olur. Kemoterapi tedavisi döngüler şeklinde uygulanan bir tedavidir. Bir tedavi döneminden sonra dinlenme süreci gelir.

Kemoterapi tedavisi kanser hücrelerini öldürürken bazı normal hücrelerin de yıkımına neden olmaktadır. Bu nedenle kemoterapi tedavisinde bazı yan etkiler görülmektedir. Yan etkiler kemoterapi tedavisinin süresine ve tedavide kullanılan ilaca bağlı olarak değişiklik gösterir. Mide bulantısı, kusma, iştah kaybı, ağız çevresinde yaralar, vajinal yaralar ve saç dökülmesi en yaygın belirtilerdir.

Rahim Kanseri İçin Hormon Tedavisi

Hormon tedavisinde çeşitli hormonlar ve hormon baskılayıcı ilaçlar kullanılır. Rahim kanseri için uygulanan hormon tedavisi, menopoz belirtilerinin tedavisinde kullanılan hormon tedavisinden daha farklıdır. Hormon tedavisi çoğunlukla üçüncü ve dördüncü evre kanserlerde ve tedavi sonrasında tekrarlayan kanserlerde kullanılır. Hormon tedavisi, kemoterapi tedavisiyle birlikte kombine bir şekilde gerçekleştirilebilmektedir.

Rahim kanseri tedavisinde progestin, tamoksifen, luteinizan salgılatıcı hormon agonistleri ve aromataz inhibitörleri kullanılmaktadır.

Rahim Kanseri Hastaları Nasıl Beslenmeli?

Diğer birçok kanser türünde olduğu gibi rahim kanserinde de beslenme önemli bir yere sahiptir. Aşırı kilo ve obezite kanser riskini önemli ölçüde artırmaktadır. Meyve, sebze, tam tahıl ve baklagiller ağırlıklı beslenme riski düşürebilmektedir.

Şeker ve glisemik indeksi yüksek gıdalardan uzak durmak gerekmektedir. Yapılan araştırmalara göre şekerli içecek tüketen kadınlar, tüketmeyen kadınlara göre %78 daha yüksek risk altındadır. Kahve tüketen kadınlar arasında ise tüketen kadınlara göre rahim kanseri görülme oranı daha düşüktür.

Alkol tüketimi ve rahim kanseri arasında da J şekilli bir ilişki vardır. Günde 1 – 1,5 bardak alkol tüketen kadınlarda rahim kanseri riski %4 ile %7 arasında düşmektedir. Ancak günde 2,5 bardaktan fazla alkol tüketen kadınlar ise diğerlerine göre %14 ile %25 arasında daha yüksek riske sahiptir.

Rahim Kanseri Metastaz Riski

Rahim kanseri olan kadınların %15 – %61’inde metastaz riski bulunmaktadır. Ayrıca tekrarlama riski özellikle ilk kanserin tedavisinin tamamlanmasından sonraki iki yıl içerisinde çok yüksektir. Tekrarlayan vakaların büyük bir kısmında rahim kanseri metastazının tedavisi yoktur.

Rahim kanseri genellikle rektum ya da mesaneye doğru sıçramaktadır. Bunun dışında yine rahim etrafında yer alan vajina, yumurtalıklar ve fallop tüpleri de risk altındadır. Bu nedenle ameliyat olan hastalarda rahim ile beraber fallop tüpleri ve yumurtalıklar da alınmaktadır.

Endometriyal kanser yaygın olarak yavaş büyür ve sadece rahim içerisinde kalır. Ancak daha nadir görülen bir türü bulunmaktadır. Bu tür daha hızlı büyür ve vücudun diğer bölgelerine çok daha hızlı bir şekilde yayılmaktadır.