Over Kanseri Hastalarında Doğurganlığı Korumak Mümkün Mü?
Over kanseri, yumurtalıklara yer alan epitel hücrelerde veya embriyonik döneme ait hücrelerde meydana gelen kontrolsüz bölünme ya da çoğalmadır. 20 yaşın altında görülen over kanserlerinin yüzde 60’ında embriyonik tümör mevcuttur. Menopoz sonrası görülen yumurtalık kanserinin yaklaşık yüzde 80’i epitelyumda dokuda görülür. Yumurtalık kanseri erken dönemde teşhis edilmesi tedavisinin daha kolay olmasını sağlamaktadır. Over kanseri genellikle pelvis ya da karın içine yayılıncaya kadar tespit edilememektedir. Hastalık yumurtalıklarla sınırlı kaldığı anda görülmesi tedavinin olumlu seyretmesi açısından önemli bir artıdır. Bu nedenle kadınların yılda bir kez mutlaka smear testi yaptırması çok önemlidir. Son safhaya gelindiğinde tedavisi çok güçtür ve sıklıkla ölümcül sonuçlar doğurmaktadır.
Over Kanseri Nedir?
Yumurtalık over kanseri, yumurtalıklarda oluşan hücrelerin büyümesidir. Hücreler çok hızlı bir şekilde çoğalır ve sağlıklı vücut dokusunu istila edip yok edebilir. Dişi üreme sistemi rahmin iki tarafında birer tane olmak üzere iki yumurtalık içerir. Her biri oldukça küçük olan yumurtalıklar, östrojen ve progesteron hormonlarına ek olarak yumurta(ova) üretir. Genellikle 50 yaşın üzerinde görülen bu kanser türünü belirtilerden tespit etmek zordur. Genellikle kadınlara yapılan çeşitli testler sonucunda kanserin varlığı ortaya çıkar. Yumurtalıklardan farklı taraflara kötü huylu hücreler yayılmışsa tedavi için birçok aşamadan geçmek gerekecektir. Vücuttaki bazı mutasyonlar yumurtalık kanseri riskini artırabilir. Meme kanseri duyarlılık genleri ve Lynch sendromuyla ilişkili mutasyonlar yumurtalık kanseri riski oluşturabilir.
Over Kanseri Belirtileri ve Nedenleri Nedir?
Over kanseri belirtileri genellikle kendini göstermez. Bunların çoğu hastaya özel olmakla birlikte bazı hastalarda hiç görülmeyebilir. Ancak yumurtalık kanserinin en büyük belirtisi ileri safhalardaki karında hissedilen kitledir. Yumurtalık kanserinin bazı türlerinde erkeklik hormonun çok salgılanmasından kaynaklı olarak aşırı tüylenme, adet düzensizliği ve erkek tip saç dökülmesi görülebilir. Genel olarak hastalarda görülen over kanseri belirtileri şu şekildedir:
- Sık sık idrara çıkma ihtiyacı
- Kabızlık
- İştah kaybı ve çabuk doyma
- Kilo kaybı
- Vajinal kanama
- Kasıkta dolgunluk hissi ve ağrı
- Uzun süren gaz, bulantı ve hazımsızlık
Yumurtalık kanseri nedenleri arasında genetik, çevresel ve hormonal faktörlerden söz edilebilir. Buna ek olarak yumurtlamayı artırıcı ilaçlar, ailesinde over kanseri öyküsü, obezite, çikolata kisti, geç yaşlarda çocuk sahibi olma bu kanserin nedenleri arasında gösterilebilir. Yaş arttıkça yumurtalık kanseri olma riski de artmaktadır. 20 yaş altındaki kişilerin bu tip kansere yakalanma oranı çok düşüktür.
Over Kanserinin Tanısında Hangi Teknikler Kullanılır?
Kadınlarda genellikle menopoz döneminde döneminden sonra ortaya çıkan bu kanser türü çeşitli kan ve görüntüleme testleri sonucu ortaya çıkabilir. Doktor öncelikle pelvik muayene ile anormal büyümüş bir organ olup olmadığına bakar. Pelvik ultrason, MRI, BT taraması, PET taraması, kan testleri, cerrahi değerlendirme, Laparaskopi gibi teknikler kullanarak yumurtalık kanseri teşhis edilebilir.
Over Kanserinin Tedavisinde Hangi Yöntemler Kullanılır?
Kanseri tedavi etmenin amacı kanserin hepsinin değilse bile büyük bir kısmını vücuttan uzaklaştırmaktır. Yumurtalık kanserinin 4 aşaması bulunur. Over kanseri evreleme sisteminde en az şiddetli olan en düşük sayıdır. Kanser evreleri 1. evreden başlayarak 4’e kadar yükselir. Tedavi planı bu evreler doğrultusunda gerçekleşir. Yaygın yumurtalık kanseri tedavisinde şu yöntemler kullanılır:
- Laparoskopi ya da Laparotomi
- Kemoterapi
- Hedefli terapi
- Hormon tedavisi
- Radyasyon tedavisi
Over kanserinde kemoterapi yapılırken amaç kanserli hücreleri yok etmektedir. Kemoterapi işlemi intravenöz (damar yoluyla) ya da oral şeklinde olabilir. Doktor bu tedaviyi kanserin evrelerine göre analiz edip nasıl olacağına karar verir.
Over Kanseri Tedavi Sonrası Süreç Nasıldır?
Kanser tedavisi tamamlandıktan sonra sık sık kontrol altında olmak gerekmektedir. Kanserin zaman içinde tekrarlayıp tekrarlamadığını kontrol etmek ve emin olmak için rutin randevular olabilir. Bu randevular sırasında onkolog olası semptomları gözden geçirip muayene yapmaktadır. Bazı durumlar CT taraması olarak ifade edilen görüntüleme testleri istenebilir. Ayrıca şikayetlere bağlı olarak kan ve idrar testleri de istenebilir.
Over Kanseri Tedavisi Tamamlanan Hastalarda Hamilelik Olasılığı Nedir?
Kanser tedavisinden sonra hamilelik olasılığı yaş, tedavi türü ve kanser evresine göre değişkenlik gösterebilir. Zarar görmüş yumurtalar genellikle ilk 6 ay içinde vücuttan atılmaz. 6 ay vücudun yenilenmesi beklenmelidir. Daha sonrasında ise bebek sahibi olmak isteyen ailelerin 2 ya da 5 yıl beklemeleri önerilmektedir. Bunun nedeni ise kanserin tekrar edebilme olasılığıdır. Doktorla karşılıklı görüşmeler sonucunda bebek sahibi olma ile alakalı planlar hayata geçirilebilir.
Sık Sorulan Sorular
1. Over Kanseri En Sık Hangi Yaş Grubunda Görülür?
Over kanseri en çok çok menopoz dönemi sonrası kadınlarda, 50’li yaş grubundan sonra görülür. 20’li yaşlarda görülmesi oldukça nadirdir.
2. Over Kanseri Tekrarlar mı?
Bu kanser tipinin tekrarlama olasılığı vardır. Çeşitli tedavilerden sonra 6 ay içinde zararlı hücreler vücuttan atılır. Ancak 2 yıl ve sonrası dönemlerde tekrar nüksettiği görülmüştür.
İlginizi çekebilecek diğer konular: